จังหวัดนครราชสีมา เป็นอีกหนึ่งจังหวัดที่มีชื่อเสียงในการผลิตเครื่องปั้นดินเผาหรือที่เรารู้จักกันในชื่อเรียก หมู่บ้านด่านเกวียน อำเภอโชคชัย จังหวัดนครราชสีมา
…โดยในอดีตพื้นที่แห่งนี้เป็นหน้าด่านในการติดต่อค้าขายกับทางแถบกัมพูชามีการแลกเปลี่ยนกันสินค้าการอยู่เป็นประจำ…
ความเป็นมาของ เครื่องปั้นดินเผา ด่านเกวียน
สำหรับความเป็นมาของการเริ่มต้นผลิตเครื่องปั้นดินเผาในแถบบริเวณนี้ เกิดเนื่องจากชาวบ้านด่านเกวียนอาศัยอยู่ใกล้กับแม่น้ำมูล เริ่มมีการผลิตเครื่องปั้นดินเผาซึ่งได้รับการถ่ายทอดจากกลุ่มชาวข่า ซึ่งเป็นกลุ่มชนพื้นเมืองเดิมที่อาศัยอยู่ในแถบบริเวณนี้
โดยชาวข่านั่นมีเชื้อสายมอญ เป็นผู้มีความชำนาญในการผลิตเครื่องปั้นดินเผา และมีการถ่ายทอดให้กับชาวบ้านแถบนี้ จึงทำให้ตั้งแต่นั้นมาชาวบ้านด่านเกวียนจึงมีทักษะในการผลิตเครื่องปั้นดินเผาจนเป็นที่รู้จักและมีชื่อเสียงในปัจจุบัน
ลักษณะของเครื่องปั้นดินเผาด่านเกวียน
สำหรับลักษณะเด่นของเครื่องปั้นดินเผาด่านเกวียนคือ
เนื้อดินของผลิตภัณฑ์มีความแข็งแรงและมีความเป็นมันวาวแตกต่างจากดินในแถบอื่น
เนื่องจากพื้นที่บริเวณนี้ดินที่ใช้ในการผลิตเครื่องปั้นดินเผาหลังจากนำมาขึ้นรูปตามลักษณะที่ต้องการ โดยใช้การเผาตามกระบวนการโบราณด้วยการใช้ฟืนเป็นหลักในการให้ความร้อน จนทำให้แร่ธาตุในดินหลอมละลายออกมาทำการเคลือบภาชนะโดยรอบ จึงทำให้ภาชนะมีสีเข้มมันวาวและมีความแข็งแรง
อีกทั้งยังมีเทคนิคในการเผาภาชนะให้มีสีที่แตกต่างกัน เช่น…
- ใช้ไฟแรงสูง – ทำให้สีของภาชนะมีความเข้มจนมีสีออกไปทางสีดำ
- ถ้าใช้ไฟในอุณหภูมิที่สูงปานกลาง – สีของภาชนะจะออกเป็นแนวสีน้ำตาลแดง
สำหรับลวดลายในการผลิต เครื่องปั้นดินเผาด่านเกวียน ในยุคแรกจะเป็นลายตะเกียงเป็นลายพื้นๆที่มักนิยมใช้อยู่เป็นประจำ โดยใช้วิธีนำไม้มาขีดลงบริเวณภาชนะในระหว่างที่หมุนพะมอน
จนในยุคหลังเริ่มมีการพัฒนาเพิ่มลวดลายอื่นๆเพิ่มเติมลงภาชนะเพื่อสร้างมูลค่าและดึงดูดความสนใจให้สินค้าดูดีมากยิ่งขึ้น อีกทั้งมีการเพิ่มเทคนิคเพิ่มเติมเช่นการขีด การฉลุ เพื่อให้ได้ผลงานที่สวยงาม
ยังคงได้รับการสีบทอดรุ่นต่อรุ่นอยู่จนถึงปัจจุบัน
สำหรับในปัจจุบันการผลิต เครื่องปั้นดินเผา ด่านเกวียน ยังคงได้รับการสืบทอด และมีจำหน่ายอยู่โดยรอบของบริเวณบ้านด่านเกวียน อำเภอโชคชัย จังหวัดนครราชสีมา อีกทั้งยังถูกส่งออกจำหน่ายตามสถานที่ต่างๆทั่วประเทศไทยช่วยทำให้คุณสามารถเลือกซื้อผลิตภัณฑ์เครื่องปั้นดินเผาด่านเกวียนได้อย่างสะดวก
แต่ถ้าคุณไปถึงแหล่งที่ผลิตคุณจะได้สินค้าที่หลากหลายในราคาที่ย่อมเยาและนี่เป็นอีกหนึ่งจุดสำคัญสำหรับผู้ที่มองหาสินค้าที่มีเอกลักษณ์และมีความเฉพาะตัวที่โดดเด่นของพื้นที่ โดยมีให้คุณเลือกซื้อมากมายไม่ว่าจะเป็นโอ่ง กระถางต้นไม้ แจกันดอกไม้ เป็นต้น
…สำหรับ ราคาของเครื่องปั้นดินเผาด่านเกวียน เริ่มต้นตั้งแต่หลักสิบจนถึงหลักพัน…
ขึ้นอยู่กับขนาดของภาชนะที่จำหน่ายและความยากในการผลิตและนี่จึงเป็นอีกหนึ่งสินค้าที่มีคุณค่าต่อวิถีชีวิตของคนไทย